Νάρκισσος και γνωστικό άγχος

Το γνωστικό άγχος προκύπτει όταν οι γνώσεις μας δεν εναρμονίζονται με τη συμπεριφορά μας. Είναι καθολικό σε άτομα με συλλογικές επικοινωνιακές διαδικασίες. Η συνήθης εμφάνισή του έχει τη μορφή μίας ποικίλης έντασης ανησυχίας, όταν οι γνώσεις για οτιδήποτε έρχονται «κόντρα» με τη βασική συμπεριφορά. Για παράδειγμα το άγχος που προκύπτει στον αναρχικό όταν καλείται να πληρώσει φόρους. Το γνωστικό άγχος είναι ο καταλύτης τις περισσότερες φορές στην παθολογική εμφάνιση του ναρκισσισμού. Είναι αυτό που του δημιουργεί τη σύγκρουση των εμμονών του, π.χ. για καριέρα ή τρόπο ζωής, σε σχέση με τη συμπεριφορά του που κυρίως είναι η απόλυτη προβολή του «εγώ» του. Αυτή η σύγκρουση είναι συνεχής και τις περισσότερες φορές αυτοτροφοδοτούμενη και επαναλαμβάνεται με γεωμετρική πρόοδο μέσα στην καθημερινότητα του νάρκισσου, οδηγώντας τον σε μία κατάσταση απόγνωσης και κατάρρευσης. Σε περιπτώσεις ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης είναι το σημείο αφετηρίας της θεραπευτικής προσπάθειας. Βέβαια, εδώ είναι αναγκαία και η χορήγηση κάποιας φαρμακευτικής αγωγής, προκειμένου να κατέβει ο πήχης της ψυχικής έντασης.