Ενδογενή και εξωγενή οπιοειδή

Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα εκχυλίσματα της παπαρούνας σαν φάρμακα κυρίως για τον πόνο και τις αϋπνίες. Μετά από την πάροδο χιλιάδων ετών βρέθηκε ότι εκτός από την παπαρούνα, οπιοειδή παράγει και ο εγκέφαλος. Έτσι λοιπόν αυτές οι ουσίες αναγνωρίζονται σε δύο ομάδες: στα λεγόμενα ενδογενή και εξωγενή οπιοειδή. Σύμφωνα με την έρευνα, και τα δυο είδη έχουν τους ίδιους τρόπους δράσης (υποδοχείς) στον εγκέφαλο, μόνο που τα εξωγενή οπιοειδή, όπως το όπιο, η ηρωίνη, η μορφίνη, έχουν πολλαπλάσια δράση και ένταση στον εγκέφαλο απ΄ ότι τα ενδογενή. Εδώ ακριβώς εντοπίζεται και το σημείου του εθισμού. Όταν γίνεται χρόνια λήψη των εξωγενών οπιοειδών, δεν αρκούν πλέον στον εγκέφαλο τα «δικά του» ενδογενή οπιοειδή και θέλει συνεχώς τα εξωγενή που προκαλούν μεγαλύτερη επιβράβευση και ηδονή. Έτσι λοιπόν, μόλις «πέφτει» η δράση τους, «ζητάει» περισσότερα για σύντομη αύξηση της ηδονής. Αυτός ο φαύλος κύκλος οδηγεί στην εξάρτηση που θεραπεύεται μακροχρόνια και δύσκολα. Γι’ αυτό και οι γιατροί χρησιμοποιούν τα εξωγενή οπιοειδή με μεγάλη προσοχή και με σωστό συνδυασμό μερικές φορές που είναι απαραίτητα στην αναλγησία.