Η υπόθεση Phineas Gage
Ο Phineas Gage δούλευε στο χώρο των κατασκευών σαν εργάτης όπου ξαφνικά μετά από μία τυχαία έκρηξη στο εργοτάξιο δέχτηκε ένα σίδερο στο κεφάλι.
Ο Phineas Gage δούλευε στο χώρο των κατασκευών σαν εργάτης όπου ξαφνικά μετά από μία τυχαία έκρηξη στο εργοτάξιο δέχτηκε ένα σίδερο στο κεφάλι.
Οι γνωστικές διαταραχές αποτελούν το κυρίως αντικείμενο των Νευροεπιστημών τον τελευταίο αιώνα.
Τα κύτταρα-καθρέφτες έχουν συγκεκριμένη τοποθεσία στον εγκέφαλο. Η θέση τους εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή του ιππόκαμπου και του προμετωπιαίου λοβού.
Τον όρο «στρατηγικά» έμφρακτα τον ανακάλυψαν νευρολόγοι τις τελευταίες δεκαετίες προκειμένου να χαρακτηρίσουν ειδικά ισχαιμικά έμφρακτα που συμβαίνουν σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Όταν για διάφορους λόγους (αν για παράδειγμα υπάρχει διαβήτης, υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία κ.α.) έχουμε τα λεγόμενα «στρατηγικά» έμφρακτα, μετά τη μέση ηλικία η διαταραχή της ευφυΐας παρουσιάζεται σε εκτεταμένο βαθμό.
Η απραξία βάδισης ως κλινική εικόνα χαρακτηρίζει περιπτώσεις υδροκεφαλισμού χαμηλής ή κανονικής πίεσης καθώς επίσης και την υποφλοιώδη αρτηριοσκληρωτική εγκεφαλοπάθεια.
Στην υποφλοιώδη αρτηριοσκληρωτική εγκεφαλοπάθεια έχουμε πάντοτε διαταραχές της βάδισης, κυρίως λόγω προσβολής του μετωπιαίου λοβού.
Η συγκέντρωση είναι μια ανώτερη λειτουργία κυρίως του προμετωπιαίου λοβού, δηλαδή του εγκεφαλικού εκείνου σχηματισμού που μας διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα θηλαστικά και μας δίνει την ανθρώπινη ιδιότητα.
Η εμφάνιση μιας εμμονής είναι αποκλειστικά υπόθεση της λειτουργίας του εγκεφάλου και μάλιστα των εγκεφαλικών κέντρων.
Ο όγκος του εγκεφάλου αρχίζει και συρρικνώνεται περίπου 10% όταν το άτομο φτάσει στην ηλικία μεταξύ των πενήντα και ογδόντα ετών, με αποτέλεσμα να «πέφτουν» οι λειτουργίες και η απόδοσή του.
Υπάρχει στον εγκέφαλο ένας άξονας ο οποίος ρυθμίζει την επικοινωνία του υποθαλάμου με τον ανώτερο φλοιό και κυρίως με τον προμετωπιαίο λοβό.
Εκτεταμένες έρευνες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι η «περιοχή 25», δηλαδή η συγκέντρωση των κυττάρων στο προμετωπιαίο λοβό, είναι εκείνη η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση της κατάθλιψης.
Τα φάρμακα αποτελούν το μοναδικό ουσιαστικό όπλο, πέρα από τυχόν ψυχοθεραπευτικές μεθόδους, για την άμεση και σωστή επέμβαση στην ψυχογενή κρίση.
Χαρακτηριστικό των περισσότερων ψυχογενών κρίσεων είναι ότι κατά την εμφάνιση τους πολλές φορές συνοδεύονται από τονικοκλονικούς σπασμούς, παρόμοιων αυτών της επιληψίας.
Ο Μπρότμαν ήταν ένας μεγάλος Γερμανός νευροφυσιολόγος που στις αρχές του 19ου αιώνα διέκρινε και επισήμανε ότι στην περίπτωση της κατάθλιψης υπάρχει ένας κεντρικός «διακόπτης» στον εγκέφαλο που ευθύνεται γι’ αυτήν τη δυσλειτουργία.
Όταν παρουσιάζεται κατάθλιψη σε συνδυασμό με έντονους φόβους και διαταραχές της κριτικής ικανότητας, τότε έχουμε μια συγκεκριμένη διαταραχή κάποιου νευρικού κυκλώματος του εγκεφάλου· στη συγκεκριμένη περίπτωση δε λειτουργούν καλά οι «ηλεκτρικές διασυνδέσεις» της «περιοχής 25» του προ-μετωπιαίου λοβού.
Το τρίγωνο κατάθλιψη, πείνα και ύπνος ρυθμίζεται από ένα νευρωνικό τόξο με μια έντονη ηλεκτρική επικοινωνία μεταξύ των σημείων.
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της εμφάνισης της κατάθλιψης με έντονες διαταραχές σε ότι αφορά τη μνήμη και τη συγκέντρωση της προσοχής.
Οι ηλεκτρικές εκκενώσεις που συμβαίνουν σε διάφορα σημεία του εγκεφάλου, χωρίς να έχουν τη σωστή διάταξη και «διάβαση» στα διάφορα νευρωνικά τόξα, γεννάνε την κατάθλιψη· πρόκειται για μια καινούργια αλλά αποδεδειγμένη θεωρητική βάση σε ότι αφορά τις διαγνώσεις και τη θεραπεία της κατάθλιψης.
Οι ψυχογενείς κρίσεις σαν αντίδραση του εγκεφάλου και ιδιαίτερα του πρόσθιου μετωπιαίου λοβού που κατεξοχήν «κοντρολάρει» τη συμπεριφορά του ατόμου έχει αποδειχθεί ότι είναι εντονότερες όταν υπάρχουν κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα.